Xin chào! Chúng mình là Creatrip! Cùng khám phá Hàn Quốc với chúng mình nhé!
Bạn đã bao giờ nghe đến từ Kkondae (꼰대) chưa? Hôm nay, hãy cùng mình tìm hiểu về Kkondae, một nét văn hóa đặc biệt của xã hội Hàn Quốc nha.
Sau chaebol (재별) và Gapjil (갑질), thì Kkondae cũng cho thấy xung đột thế hệ trong xã hội Hàn đó.
Kkondae (꼰대) là gì?
Getty Images
Theo từ điển tiếng Hàn tiêu chuẩn của Viện Ngôn ngữ Hàn Quốc Quốc gia, Kkondae (꼰대) được định nghĩa là từ lóng để chỉ người cao tuổi (늙은이) và tiếng lóng mà học sinh hay dùng để chỉ giáo viên (선생님).
Nói cách khác, nó mang hàm ý nghĩa hạ thấp người cao tuổi hoặc giáo viên.
Gần đây, nó được dùng để chỉ những người thế hệ cũ cậy mình đã có kinh nghiệm và dùng nó để làm khó, bắt những người trẻ hơn hoặc kém địa vị hơn phải làm theo ý họ. Và thế là văn hoá Kkondae ra đời.
Trong khi đó, từ này cũng được đã từng được giới thiệu bởi BBC.
Ngày 23/9/2019, BBC đã từng chọn Kkondae là từ của ngày trên trang Facebook của mình và giải thích nó là từ chỉ "một người lớn tuổi hơn luôn tin rằng mình đúng (và người khác thì luôn sai)".
Cư dân mạng trên khắp thế giới đã bày tỏ nhiều sự đồng cảm với định nghĩa này như "Xung quanh tôi cũng có nhiều người như vậy" và chia sẻ về những lần họ gặp phải Kkondae trong cuộc sống.
Kkondae trẻ trong xã hội Hàn Quốc?
Cheese In The Trap
Từ Kkondae trẻ thoạt nhìn có vẻ mâu thuẫn vì vốn Kkondae vẫn chỉ những người lớn tuổi đúng không nào?
Tuy nhiên ngày nay, ý nghĩa của Kkondae đã được mở rộng, nó cũng dùng để chỉ những người tuy trẻ tuổi nhưng lại cứng nhắc dùng thứ tự tuổi tác, vai vế, cấp bậc để chèn ép người thấp hơn mình. Và thế là để chỉ cụ thể hơn về những con người này thì từ Kkondae trẻ đã ra đời.
Running Man
Kkondae trẻ xuất hiện nhiều ở các trường đại học, thậm chí ở là ở các trường cấp 2 và cấp 3. Trong quân đội và ngành giải trí, người mẫu Hàn Quốc thì Kkondae vẫn luôn tồn tại. Những người nhập học, nhập ngũ, vào ngành giải trí trước được gọi là tiền bối và hậu bối thì luôn phải để ý ánh mắt (nunchi) của tiên bối.
Nhiều người bị người khác gọi là Kkondae thường không nhận thức được mình là Kkondae vì họ coi những hành động của mình là đương nhiên và không có gì bất thường. Hiện nay nhiều người cho rằng những Kkondae trẻ tuổi còn đáng sợ hơn Kkondae bình thường.
Văn hóa Kkondae nghiêm trọng đến nỗi nó tạo ra nhiều vấn đề trong xã hội Hàn Quốc. Thậm chí có người còn không thể đi làm và đi học tại nhưng nơi có quá nhiều KKondae.
Nhận thức về tính tiêu cực của văn hoá này, một bộ phận lớn người Hàn hiện nay luôn quản lý hành động của bản thân để không bị trở thành Kkondae.
Nguồn gốc của từ Kkondae
Người ta cho rằng nguồn gốc của từ Kkondae (꼰대) có thể đến từ 3 nguồn chính.
1. Beondegi (번데기) & Kkondegi (꼰데기)
Nguồn đầu tiên là từ danh từ con nhộng (beondegi - 번데기) được nói theo phương ngữ của Yeongnam là kondegi (꼰데기).
Theo đó, Kkondegi đã được đổi thành Kkondae để ám chỉ người già với những nếp nhăn nhỏ giống như con nhộng.
2. Kondaejis (곤대짓)/ Kondaesjis (곤댓짓)
jtbc
Nguồn thứ 2 có liên quan đến từ kondaejis (곤대짓)/ kondaesjis (곤댓짓), dùng để chỉ hành động gật đầu một cách ngạo mạn với nụ cười nhếch mép.
Sau đó nó đã được phát triển thành từ Kkondae để chỉ những người có quyền lực/ lớn tuổi hơn dạy bảo người cấp thấp.
3. Từ tiếng Pháp: Comte (콩테)
Five Eulsa Traitors, insight
Nguồn gốc thứ 3 của Kkonndae là xuất phát từ "Comte" trong tiếng Pháp. Trong thời kỳ thuộc địa của Nhật Bản, các nhóm người Hàn theo phe Nhật Bản như Lee Wan-yong được phong cho các chức danh giống như bá tước, tử tước và được gọi là "Comte" (trong tiếng Nhật phát âm là "Kkondae"). Năm 1926, tờ Dong-A Ilbo cho rằng danh hiệu Kkondae này là "một vị trí tưởng như là cao sang nhưng thực chất cũng chỉ là nô lệ".
Đặc điểm nổi bật của Kkondae
1. Vào cái thời của mình thì... ( 나 때는 말이야)
Có cụm từ luôn được gắn với từ Kkondae đó chính là 나 때는 말이야 (vào cái thời của mình). Câu này người lớn tuổi thường dùng khi so sánh một điều gì đó mà họ đã làm khi còn trẻ. Ví dụ như "vào cái thời của anh thì làm có máy tính như cậu bây giờ. Cậu bây giờ là sướng lắm nhá".
Tất nhiên, sử dụng câu này không có nghĩa là bạn là Kkondae nhưng nếu bạn sử dụng nó để hạ thấp người khác thì bạn chính là Kkondae.
Gần đây, cụm từ thịnh hành ở Hàn là 라떼는 말이야 (latteneun mal-iya), được dịch là Latte is horse. Từ này như 1 cách chơi chữ để nhại lại cụm 나 때는 말이야 (na ttaeneun mal-iya).
2. Tất cả chỉ vì tốt cho bạn (다 너 잘되라고 하는 말이야)
"Tất cả chỉ để tốt cho bạn/ con/ cháu thôi". Câu này thường được người lớn nói với con cháu họ vào dịp lễ tết và khi muốn dạy dỗ người nhỏ tuổi hơn.
Biểu hiện của Kkondae thường bắt đầu với việc dạy khôn người khác về các vấn đề như đi làm, giảm cân, kết hôn... Sau khi đã cằn nhằn xong thì người Hàn thường thêm câu "Tôi nói thế này cũng chỉ muốn tốt cho bạn thôi".
3. Thường nói trông không với người ít tuổi hơn
ebs
Ở Hàn Quốc, việc tôn trọng lẫn nhau là điều cơ bản trong xã hội và ai khi sinh ra cũng được dạy về điều đó. Cách thể hiện tối thiểu nhất đó là nói chuyện 1 cách lịch sự, đặc biệt là vào lần gặp đầu tiên.
Tuy nhiên đối với những Kkondae thì họ coi việc nói chuyện trống không với người ít tuổi hơn mình, hậu bối là điều đương nhiên. Do đó, nếu gặp ai đó nói trống không với bạn ngay từ lần đầu tiên chỉ vì họ hơn tuổi bạn, có địa vị cao hơn bạn thì gần như chắc chắn họ là Kkondae đó nha!
4. Mấy đứa trẻ ngày nay ~ (요즘 애들은~)
ebs
Câu cửa miệng để bắt đầu câu chuyện của Kkondae - "Mấy đứa trẻ ngày nay..." (요즘 애들은~) và sau đó là nói về những điều tiêu cực.
Ngoài ra họ cũng sẽ chèn thêm mấy câu như "thời của chúng ta đâu có thế", "chúng mình thời đó có thế đâu nhỉ?"...
5. Yêu cầu cấp dưới làm những việc không nằm trong phạm vi công việc
tvN
Những người bị coi là Kkondae thường là cấp trên, tiền bối sai khiến cấp dưới, hậu bối làm việc vặt và đôi khi không nằm trong phạm vi công việc của họ. Ví dụ nhiều người sẽ sai cấp dưới gọi cafe, đồ ăn, lên kế hoạch du lịch cho gia đình sếp...
Điều này khiến những người cấp dưới, hậu bối cảm thấy như bị bắt nạt và đang làm việc không công cho Kkondae.
Kkondae ngược là gì?
MBC
Ngoài ra cũng có 1 kiểu Kkondae khác được gọi là Kkondae ngược (역꼰대라). Từ này dùng để chỉ những người luôn không nghe lời khuyên của người khác mặc dù lời khuyên đó là có ích và cần thiết, họ thậm chí còn không giao tiếp và luôn cho những người dạy bảo mình là Kkondae.
Họ phớt lờ những lời nhận xét của người khác và hành xử một cách lạnh lùng, thô lỗ. Họ còn nghiễm nhiên cho rằng cấp trên, tiền bối là người cần trả tiền cơm, tiền nhậu cho mình nữa.
Kkondae người thường xuất hiện trong một bộ phận của thế hệ MZ, những người luôn nhấn mạnh việc thể hiện bản thân, coi lối suy nghĩ của mình mới là câu trả lời chính xác và coi thường sếp hoặc tiền bối.
Đối với những Kkondae luôn nói liên hồi như vẹt và không để cho người đối diện có cơ hội nói thì thì ở Hàn gọi họ là Kkonmusae (꼰무새).
Bạn có phải là Kkondae không?
Có lẽ đọc đến đây nhiều bạn sẽ tự nghĩ rằng "Mình có phải là Kkondae không nhỉ?"
Nếu bạn còn đang băn khoăn thì thử làm bài test nhanh đang rất hot ở Hàn nha! Trả lời nhanh "có hoặc không" các câu dưới đây (1 câu chỉ dùng 30 giây) và đếm số câu trả lời "có". Nhớ là hãy trả lời trung thực nha!
1. Thay vì tự hài lòng với bản thân thì mình thích được người khác công nhận hơn.
2. Cảm thấy khó khi nói xin lỗi với người ít tuổi hơn mình hoặc với hậu bối.
3. Đôi khi thấy việc thu thập ý kiến của người là lãng phí thời gian.
4. Cảm thấy rằng việc trang điểm và mặc quần áo cũng có liên quan đến đời sống xã hội.
5. Khi mắc lỗi thì thay vì xin lỗi trước thì sẽ sửa sai trước.
6. Giả vờ biết khi nói về một chủ đề mà mình không biết.
7. Dù là hệ thống được tạo ra bởi sự đồng thuận của các thành viên viên khác nhưng bản thân không đồng ý thì sẽ không làm theo.
8. Thăng chức theo khả năng cũng tốt nhưng phải theo thứ tự trên dưới, trước sau.
9. Cảm thấy khó chịu khi hậu bối đi làm muộn hơn mình.
10. Cảm thấy nói trống không với những người có cấp bậc thấp hơn hoặc nhỏ tuổi hơn cũng không sao.
11. Thường sử dụng câu mệnh lệnh.
12. Cảm thấy thật thảm hại khi người khác thích người nổi tiếng hoặc mua đồ của thần tượng.
13. Cảm thấy bị xúc phạm khi người kia không tập trung vào câu chuyện của mình.
14. Đồng ý với câu nói 'Bạn sẽ trở nên khôn ngoan hơn theo tuổi tác'.
15. Nghĩ rằng những người ở độ tuổi trẻ đang chuẩn bị cho kỳ thi công chức thật thiếu tinh thần thử thách.
16. Dù điều này có lợi cho tổ chức, đoàn thể nhưng bản thân sẽ không thể chấp nhận được nếu điều đó làm tổn hại đến mình.
17. Nếu cảm tò mò về một điều gì đó thì nhất định phải viết về nó.
18. Cảm thấy cảm xúc của mình lên xuống thất thường hơn người khác trong công việc hay trong các mối quan hệ thông thường.
19. Thay vì xem xét các hoàn cảnh của từng có nhân thì sẽ ưu tiên các nguyên tắc được thiết lập từ trước hơn.
20. Khi một vấn đề nảy sinh, thường sẽ chọn phương pháp khả thi hơn là phương pháp lý tưởng.
Kết quả
0 ~ 5 câu: Khả năng Kkondae của bạn là 0. Bạn không phải Kkondae
Tuổi 25, tuổi 21
Bạn là một người không thể cư xử như một Kkondae với người khác.
Có phải bạn có xu hướng suy nghĩ cho người khác trước khi nói hay hành động không?
Những người xung quanh có thể bị ấn tượng bởi sự quan tâm tỉ mỉ của bạn đến từng chi tiết để người đối diện không cảm thấy bất tiện đó.
6~10 câu: Có khả năng phát triển thành Kkondae
tvN
Bạn đang ở giai đoạn mà có thể phát triển thành Kkondae.
Bạn yêu bản thân đến mức đôi khi làm tổn thương người khác nhưng chưa đến mức nghiêm trọng. Chỉ cần bạn cẩn thận một chút về lời nói và hành động là sẽ ngăn chặn được việc trở thành Kkondae nha.
11~15 câu: Bạn là Kkondae
Thỉnh thoảng bạn sẽ biến thành một giáo viên đáng sợ!
Bạn thích nói chuyện với mọi người nhưng lại thường cảm thấy bạn đúng vì bạn có kinh nghiệm nhiều hơn người khác.
Việc bạn chia sẻ kinh nghiệm với người khác là tốt tuy nhiên không nên áp đặt ý kiến và quan điểm của bạn cho người khác. Bạn cũng nên lắng nghe, biết đâu sẽ thu thập được thông tin hữu ích!
Từ 16 trở lên: Bạn là đại ma vương Kkondae?
tvN
Nếu bạn chọn từ 16 câu trở lên thì chắc chắn bạn là một Kkondae chính hiệu.
Những hậu bối thân thiết mà bạn đang nghĩ đến có thể họ thực sự cảm thấy bất tiện với bạn và đang tránh mặt bạn đó.
Bạn cần cân nhắc lại hành động và lời nói để có thể giảm bớt Kkondae nha!
Trên đây là vài nét về văn hoá Kkondae ở Hàn Quốc. Bạn đã gặp Kkondae lần nào chưa?
Ngoài ra bạn có thể tham khảo thêm về văn hoá sinh viên Hàn Quốc.
Hy vọng bài viết này đã mang đến thông tin hữu ích cho bạn. Nếu có bất kì câu hỏi gì, hãy để lại bình luận hoặc liên hệ với Creatrip qua email help@creatrip.com. Hẹn gặp lại các bạn tại các bài viết sau! Theo dõi Creatrip để nhận được những thông tin mới nhất nhé!
