Nghề PD và biên kịch ở Hàn Quốc có hào nhoáng như bạn nghĩ?
PD và biên kịch đứng sau các chương trình truyền hình ở Hàn Quốc có mức lương ra sao và môi trường làm việc thế nào?
Xin chào! Chúng mình là Creatrip! Cùng khám phá Hàn Quốc với chúng mình nhé!
Đạo diễn và biên kịch là 2 yếu tố quan trọng nhất làm nên các chương trình truyền hình Hàn Quốc thú vị hay các Kdrama nổi tiếng.
Hôm nay, cùng chúng mình tìm hiểu về 2 ngành nghề này trong xã hội Hàn Quốc nha!
PD - Đạo diễn
1. PD là gì?
PD là tên viết tắt của Program Director hoặc Producer, phụ trách mọi việc từ lập kế hoạch, sản xuất, đạo diễn và phát sóng các chương trình trên TV.
PD là người lên kế hoạch cho chương trình với những ý tưởng mới mẻ theo thị yếu của người xem, đặt ngân sách phù hợp, tuyển chọn diễn viên, chỉ đạo phim trường và sản xuất. Bạn có thể coi PD là người có quyền quyết định cả những việc nhỏ nhặt nhất liên quan đến chương trình.
2. Cách để trở thành PD
Nguồn: corp.univ
Trước khi giải thích cách để trở thành PD, mình muốn nói rằng không phải tất cả PD đều là nhân viên chính thức thuộc các đài phát thanh truyền hình.
Hầu như mọi người đều muốn trở thành PD của đài truyền hình, nhưng chỉ tiêu ít và sự cạnh tranh rất khốc liệt. Tỷ lệ cạnh tranh nhân viên PD chính thức của các đài truyền hình nổi tiếng của Hàn Quốc như KBS, MBC, SBS, tvN và JTBC là 1,000:1.
Bởi quá trình học tập để thi được vào các đài truyền hình lớn là rất khó nên người ta ví cuộc thi này giống cuộc thi vào công chức nhà nước cấp 5 vậy.
Quy trình tuyển dụng công khai chức vụ PD của đài phát thanh truyền hình diễn ra như thế nào? Mình sẽ lấy ví dụ tin tuyển dụng trên trang web đài MBC để phân tích nha!
Thứ nhất, vòng nộp hồ sơ giới thiệu bản thân. Tất cả những ai muốn trở thành PD từ khắp nơi trên đất nước đều gấp rút nộp hồ sơ. Không có giới hạn về trường học hoặc chuyên ngành khi nộp hồ sơ. Tuy nhiên, trên thực tế, các PD làm việc tại các đài truyền hình lớn đều có trình độ học vấn rất cao.
Ví dụ, PD Na Young-seok, nhà sản xuất chường trình giải trí nổi tiếng nhất Hàn Quốc, tốt nghiệp Đại học Yonsei, trong khi PD Kim Tae-ho tốt nghiệp Đại học Hàn Quốc, và PD Shin Won-ho, nhà sản xuất loạt phim Kdrama nổi tiếng như Reply, Hospital Playlist, tốt nghiệp Đại học Quốc gia Seoul.
Nguồn: sisain
Thứ hai, vòng kiểm tra viết. Bạn sẽ phải làm bài kiểm tra viết văn hoặc tiểu luận, nổi tiếng là vòng thi khó nhất. Bản thân chương trình phát sóng là phát các video, nhưng để sắp xếp cấu trúc một video hài hòa hợp lý thì bạn phải có khả năng viết thuyết phục và rõ ràng. Đó là lý do có bài kiểm tra viết này.
Thứ ba, vòng phỏng vấn. Mỗi đài truyền hình sẽ có hình thức phỏng vẫn hơi khác nhau, nhưng nhìn chung đánh giá khả năng trở thành PD rất khắt khe. Trong trường hợp tuyển dụng công khai của MBC vào năm 2021, vòng phỏng vấn bao gồm 3 giai đoạn: phỏng vấn năng lực, phỏng vấn sâu nhiều khía cạnh và phỏng vấn cuối cùng.
Chỉ khi bạn trải qua tất cả những quá trình này, bạn mới có thể vượt qua cuộc cạnh tranh 1,000:1 và trở thành PD của đài truyền hình.
Vậy còn những PD không thuộc đài truyền hình thì sao? Đa số họ thuộc các công ty sản xuất thuê ngoài hoặc là những người làm nghề tự do. Đài truyền hình thường không thể tự sản xuất được tất cả các chương trình, do đó họ sẽ thuê một công ty bên ngoài. Những người có đam mê với nghề PD nhưng không thể mơ tới các đài truyền hình sẽ chọn con đường này.
Trong trường hợp này, bạn sẽ trải qua quá trình tuyển dụng như các công ty bình thường khác và không ngừng tích lũy kinh nghiệm để trở thành một PD chuyên nghiệp.
3. Trợ lý PD
Sau khi vượt qua kỳ tuyển dụng thì không phải bạn sẽ trở thành PD chính thước luôn đâu nha! Để trở thành PD có thể phụ trách một chương trình, bạn cần phải trải qua ít nhất 5 năm và trung bình là 7 năm làm trợ lý sản xuất (trợ lý PD).
Có thể coi giai đoạn này như quá trình rèn luyện để trở thành một PD chuyên nghiệp. Trợ lý PD sẽ tham gia vào tất cả những việc như tuyển diễn viên, chọn địa điểm, quản lý nhân lực, phân bổ thời gian, quản lý ngân sách, biên tập và quay phim. Công việc của trợ lý PD dường như không bao giờ kết thúc, nó bận rộn đến mức họ khó có thể về nhà mỗi tuần một lần.
Ngoài ra, hiện trường quay các chương trình truyền hình thường không có hệ thống rõ ràng và bảo thủ, vì vậy có nhiều hành vi phi pháp và bạo lực diễn ra.
Ví dụ, vào tháng 10 năm 2016, PD Lee Han-bit, người từng là trợ lý PD cho bộ phim Drinking Solo (Uống rượu một mình) của đài tvN, đã tự sát một ngày sau khi bộ phim kết thúc. Chưa đầy mười tháng kể từ khi trải qua quá trình tuyển dụng khó khăn và trở thành PD chính thức của nhà đài tvN.
Trong số 55 ngày đang quay, chỉ có hai ngày là PD Lee Han-bit được nghỉ và chỉ có thể về nhà vào khoảng 4 giờ sáng, thay quần áo và lại đi làm lúc 6 giờ sáng. Thậm chí còn bị lăng mạ và mắng mỏ.
Có thể thấy môi trường làm việc của các trợ lý PD là vô vùng khó khăn.
4. PD chính
Sau khi trải qua quá trình đào tạo với tư cách là trợ lý PD, bạn sẽ có tư cách tự lên kế hoạch và chịu trách nhiệm cho một chương trình chính thức, và chỉ khi đó bạn mới trở thành PD chính.
PD chính có thể ít việc hơn một chút so với thời kỳ trợ lý PD, nhưng trách nhiệm mà họ phải gánh vác là rất lớn. Tùy vào quy mô nhưng người ta nói rằng cần ít nhất 30-40 người để tham gia sản xuất một chương trình. Và PD chính cần có khả năng lãnh đạo tài ba để có thể chỉ đạo những người này.
Ngoài ra, áp lực về rating (lượng người xem) là rất lớn. Không phải các PD chính làm chương trình một mình, mà nó còn có sự tham gia của rất nhiều người đặt cược cả sự nghiệp của mình, do đó họ luôn có áp lực làm sao để chương trình đạt được rating cao.
5. Lương của PD
Tất nhiên, mức lương của các PD rất khác nhau. Trung bình lương của các PD thuộc các đài truyền hình và các PD tự do, PD từ các công ty sản xuất thuê ngoài chênh lệch nhau từ 3 đến 4 lần.
Ngoài ra, các PD thường nhận được thêm tiền thưởng theo thành quả. Nếu một chương trình đạt được mức rating đã đặt ra, hoặc được mua bản quyền chiếu ở nước ngoài thì tiền thưởng theo thành quả sẽ rất cao.
Theo Kredit Job, mức lương của các nhân viên mới ở đài truyền hình năm 2016 trung bình là hơn 40 triệu won (800 triệu VNĐ). Nó tương tự như mức lương của một nhân viên mới có bằng đại học làm việc tại một tập đoàn lớn.
Trái lại, các PD ở các công ty sản xuất thuê ngoài sẽ bắt đầu với mức lương khởi điểm tối thiểu là 20 triệu won (400 triệu VNĐ). Trước đây, mức lương tối thiểu thậm chí còn không được trả.
Một vài năm trước, các công ty sản xuất thuê ngoài chỉ trả 800,000 won/ tháng (16 triệu VNĐ) cho các PD. Đây là lý do tại sao mọi người đều muốn vượt qua đợt tuyển dụng và trở thành PD của đài truyền hình.
Nếu là 'PD Star' thành công trong mọi chương trình họ làm ra thì người đó sẽ kiếm được rất nhiều tiền. PD Na Young-seok, người đã bắt đầu với chương trình '2 ngày 1 đêm' và sau đó là 'Tân tây du ký', '3 bữa 1 ngày', 'Youn's Kitchen', đã nhận được 4 tỷ won từ CJ enm vào năm 2018. Số tiền này còn nhiều hơn lương của chủ tịch và phó chủ tịch CJ!
Và PD Shin Won-ho, người đã thực hiện sản xuất hàng loạt bộ phim nổi tiếng như Reply và Hospital Playlist, đã kiếm được khoảng 2,7 tỷ won trong năm 2018. Nó có thực sự rất lớn đúng không?
Biên kịch
1. Biên kịch là gì?
Biên kịch được chia thành 2 nhóm chính gồm biên kịch phim, người viết kịch bản cho các bộ phim truyền hình, và biên kịch phát sóng, người lên kế hoạch tổng thể cho các chương trình giải trí, thời sự,... không phải phim truyền hình.
2. Cách để trở thành biên kịch
Nguồn: hankyung
Để trở thành biên kịch phim, con đường phổ biến nhất là giành được cơ hội chiến thắng trong cuộc thi viết kịch bản phim truyền hình do đài truyền hình lớn hoặc công ty sản xuất phim truyền hình tổ chức. Nhưng cánh cửa này cũng rất hẹp. Bởi vì có rất nhiều nhà biên kịch tham vọng đã dành hàng năm trời để chuẩn bị một kịch bản hay.
Bạn phải chờ đợi mà không có bất kỳ lời hứa nào cho đến khi các nhà sản xuất phim truyền hình và nhà sản xuất phim truyền hình đánh giá cao kịch bản của bạn. Vì tất cả các nhà biên kịch phim truyền hình đều là người làm nghề tự do, nên tất nhiên họ không có chức danh nghề nghiệp, và rất khó để tính mức lương trung bình.
Biên kịch phát sóng không có các đợt tuyển dụng công khai như các PD của đài truyền hình. Trên thực tế, những biên kịch phát sóng này không có mối liên hệ chính thức với nhà đài. Đa số họ là những người làm nghề tự do và làm việc theo hợp đồng. Vậy làm thế nào để trở thành biên kịch phát sóng?
Thứ nhất, cách để trở thành một biên kịch phát sóng là thông qua các mối quan hệ. Biên kịch phát sóng làm việc dưới quyền của các PD chính, do đó nếu PD chính thấy ai có khả năng và phù hợp thì sẽ chọn người đó làm việc cùng.
Thứ hai, đi học ở một học viện. Có rất nhiều học viện đào tạo và nuôi dưỡng năng lực biên kịch phát sóng. Trả phí để đi học, các học viện sẽ thay bạn tìm kiếm các chương trình phù hợp và tạo cơ hội làm việc cho bạn.
Thứ ba, trở thành biên kịch phát sóng thông qua trang web tìm việc. Các quảng cáo tuyển dụng biên kịch cho chương trình sẽ được đăng trên các trang web tìm việc, nếu thấy mình có khả năng và phù hợp thì bạn sẽ nộp đơn ứng tuyển.
3. Biên kịch út
Đây là cấp bậc thấp nhất của một biên kịch. Biên kịch út sẽ phụ trách những nhiệm vụ nhỏ nhất hỗ trợ các biên kịch tiền bối.
Có rất nhiều việc phải làm như nghiên cứu dữ liệu làm chương trình, liên hệ mời các diễn viên, điều chỉnh lịch trình và hỗ trợ edit, thậm chí làm cả những việc vặt như photo tài liệu hay mua đồ ăn nhẹ cho mọi người,... Từ đây, các biên kịch út sẽ tích lũy kinh niệm cho riêng mình.
Tuy đảm nhiệm các công việc nhỏ nhưng khối lượng lại rất nhiều. Có đến 60% những người muốn trở thành biên kịch phát sóng đã từ bỏ giấc mơ khi làm việc dưới danh biên kịch út. Công việc vất vả không kém trợ lý PD mình kể ở trên.
4. Biên kịch phụ
Sau khi làm việc khoảng 3 năm với tư cách là biên kịch út, bạn sẽ có cơ hội trở thành biên kịch phụ. Biên kịch phụ sẽ được trực tiếp lên kế hoạch kịch bản và tự chịu trách nhiệm cho một hạng mục trong chương trình.
5. Biên kịch chính
Nguồn: Ohmynews
Liên tục tích lũy kinh niệm trong 10 năm, bạn sẽ có cơ hội trở thành biên kịch chính. Lúc này không phải là một hạng mục, mà biên kịch chính sẽ chịu trách nhiệm cho toàn bộ chương trình.
Biên kịch chính sẽ phụ trách kiểm tra tất cả công việc của những biên kịch phụ và biên kịch út. Thêm vào đó sẽ nắm định hướng phát triển chương trình cùng PD. Do đó, biên kịch chính cũng có vai trò quan trọng như PD trong một chương trình.
6. Lương của biên kịch
Rất khó để tính thu nhập trung bình của các biên kịch vì mỗi chương trình, mỗi tác phẩm mức lương của họ lại khác nhau.
Biên kịch phim truyền hình sẽ được trả một khoản tiền đặt cọc khi họ mang kịch bản đến ký hợp đồng với đài truyền hình, sau đó họ sẽ nhận được phí viết bản thảo riêng cho mỗi tập phim. Kịch bản của các biên kịch mới debut tại đài truyền hình chính có giá khoảng 10 triệu won/tập (200 triệu VNĐ). Nếu bộ phim thành công, giá sẽ tăng lên tới 20 triệu won/tập (400 triệu VNĐ).
Nếu là các biên kịch nổi tiếng, họ sẽ được trả nhiều hơn bạn tưởng tượng. Biên kịch Kim Eun Sook, người viết nên những bộ phim truyền hình nổi tiếng nhất Hàn Quốc như Goblin và Hậu duệ mặt trời, khi viết phim Mr. Sunshine, biên kịch đã nhận được hơn 100 triệu won/tập (2 tỷ VNĐ) bao gồm phí bản thảo và tiền đặt cọc, tổng đã kiếm được khoảng 2 tỷ won.
Còn biên kịch phát sóng không phải nghề kiếm được nhiều tiền. Họ sẽ không được trả lương tháng mà nhận tiền theo từng tập phát sóng. Do đó, dù có làm việc chăm chỉ đến đâu, họ cũng vẫn không được trả tiền nếu chương trình phát sóng bị hủy hoặc xảy ra sự cố.
Các biên kịch út thường nhận được trung bình 400,000 won (8 triệu VNĐ) cho mỗi tập phát sóng và một tháng là khoảng 1,6 triệu won (32 triệu VNĐ). Nói cách khác, các biên kịch út được trả mức lương tối thiểu hoặc thấp hơn mức tối thiểu.
Các biên kịch chính nổi tiếng và có nhiều kinh nghiệm sẽ được trả 1,5 ~ 2 triệu won mỗi tập (30 - 40 triệu VNĐ). Và 1 tháng là khoảng 6 ~ 8 triệu won (120 - 160 triệu VNĐ).
Như vậy, biên kịch là nghề có cường độ làm việc cao và không ổn định nhưng mức lương họ kiếm được không hề thấp.
Trên đây là một số thông tin hữu ích về nghề PD và biên kịch đứng sau các chương trình và các bộ phim Hàn Quốc.
Khi nhìn trên TV, mình đã nghĩ đó là một công việc hào nhoáng, nơi mình có thể tự do làm những gì mình muốn và được gần gũi với những người nổi tiếng, nhưng thực tế thì hoàn toàn không phải vậy đúng không?
Mỗi nghề lại có những khó khăn riêng, nhưng nếu có lòng nhiệt huyệt thì không gì là không thể! Nếu còn tò mò về các công việc truyền hình thì bạn có thể xem thêm FD, VJ, CP... đóng vai trò gì trong 1 chương trình giải trí nha!
Hy vọng bài viết này đã mang đến thông tin hữu ích cho bạn. Nếu có bất kì câu hỏi gì, hãy để lại bình luận hoặc liên hệ với Creatrip qua email help@creatrip.com. Hẹn gặp lại các bạn tại các bài viết sau! Theo dõi Creatrip để nhận được những thông tin mới nhất nhé!
