Xin chào! Chúng mình là Creatrip! Cùng khám phá Hàn Quốc với chúng mình nhé!
Chắc rằng nhiều bạn đã xem qua những bộ phim cổ trang Hàn Quốc về cuộc sống ở thời kỳ trước. Những bộ phim cổ trang này thường có các nhân vật ăn mặc đẹp đẽ thuộc tầng lớp thượng lưu của xã hội. Nhưng cuộc sống thực sự của những con người thuộc tầng lớp quý tộc này như thế nào? Hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về hệ thống giáo dục của thời kỳ trước. Họ đã phải học gì và làm như thế nào để có được một vị trí chính thức trong triều đình Hàn Quốc nha.
Cách để trở thành quan trong triều đình Hàn Quốc
Kỳ thi công chức quốc gia đầu tiên của Hàn Quốc
Kỳ thi công chức quốc gia đầu tiên trên bán đảo Triều Tiên diễn ra vào năm 958. Thời vua Gwangjong của Goryeo, kỳ thi này được gọi là Gwageo (과거). Kỳ thi chú trọng đến việc nghiên cứu về học thuyết của của Nho giáo để bồi dưỡng quan lại giúp vua nắm quyền. Tuy nhiên, nó cũng được coi là hệ thống mà nhà vua dùng để kiểm soát quyền lực của giới quý tộc. Hệ thống này được đề xuất lên nhà vua bởi Ssang Gi (쌍기), một học giả Trung Quốc đã nhập tịch Hàn Quốc.
Vị trí chính thức được xác định như thế nào trước kỳ thi của triều đình?
Những người cai trị các vương quốc trước đây trên bán đảo Triều Tiên đã phải vật lộn để duy trì quyền lực của mình. Trong giai đoạn giữa và cuối của thời kỳ Silla, họ bắt đầu tìm kiếm những cách thức mới để cai trị nhân dân. Để đạt được mục tiêu này, việc đề cao Nho giáo nhằm nhấn mạnh giai cấp và đạo làm con cháu.
Vào năm 520, Silla đã đưa ra một hệ thống với 17 cấp bậc quan chức (17관등). Hệ thống này hoạt động song song với những gì được gọi là hệ thống cấp bậc xương (골품제). Nói một cách đơn giản, năm cấp cao nhất chỉ có thể do thành viên hoàng tộc nắm giữ, cấp thấp hơn chủ yếu do các thành viên đứng đầu giới quý tộc nắm giữ.
Đây là một hệ thống nhấn mạnh nền tảng gia đình hơn là khả năng của con người. Một quan chức cấp thấp không thể leo lên bậc cao nếu cha mẹ của anh ta không phải là người có địa vị. Tương tự như vậy, quan chức cấp cao hơn sẽ không bị giáng cấp. Như có thể thấy từ hình trên, cấp độ của một người trong hệ thống phân cấp thậm chí sẽ quyết định màu sắc của quần áo người đó mặc. Dưới thời trị vì của Vua Munmu của Silla (674), tất cả 17 cấp quan chức vẫn do quý tộc chiếm giữ, những công dân bình thường sẽ không bao giờ có cơ hội làm quan cho vương triều.
Hệ thống này cũng đã tạo ra nạn tham nhũng và giúp một số gia tộc tích lũy quyền lực. Để kìm hãm quyền lực của các gia tộc đầy tham vọng, vua Gwangjong của Goryeo đã quyết định đưa ra kỳ thi công chức quốc gia.
Tại sao có hệ thống thi cử của triều đình?
Bị ràng buộc bởi địa vị của mình, những người trí thức như lục phẩm thuộc hệ thống cấp bậc xương được kết nối với nhà vua để chống lại giới quý tộc, những kẻ cũng đam mê quyền lực. Bằng cách xây dựng ý kiến về các văn bản ngoại giao, y học và luật pháp, giới quý tộc sẽ nắm bắt cơ hội để trở thành các vị vua trong triều đại. Do đó các cố vấn chính trị đóng một vai trò rất quan trọng.
Dưới bối cảnh đó, "Gukhak (국학)" được thành lập vào thời kỳ vua Sinmun (682) - vua thứ 2 của Silla và hệ thống ba cấp độ học (독서삼품과) được thiết lập vào năm 788 (năm thứ 4 thời Vua Won Seng của Silla ).
Khi triều đại Silla sụp đổ, hệ thống cấp bậc cũ cũng sụp đổ. Các quan chức địa phương bắt đầu tranh giành quyền lực. Tầng lớp quý tộc cũ đi vào suy vong do không tập trung vào các giá trị của Nho giáo. Nói chung, đó là một thời đại thoái trào về văn hóa (Nho giáo). Do đó, trong những ngày đầu của triều đại Goryeo, quý tộc và con cái họ không dám ra mặt, phải đến khi vua Goryeo muốn sử dụng phương thức thi cử của triều đình để chọn nhân tài nhằm củng cố vương quyền và xóa bỏ hệ thống cũ thì họ mới xuất hiện trở lại. Cuối cùng, hệ thống thi cử của triều đình được chia thành thi văn và thi võ.
Quy trình của hệ thống thi đầu vào
Hệ thống thi tuyển của hoàng gia được khởi xướng thông qua đề xuất của một học giả Trung Quốc nhập quốc tịch Hàn Quốc là "Ssang Gi". Ban đầu, thủ tục tương đối đơn giản. Tuy nhiên, với sự thành lập của triều đại Goryeo và sự cải thiện của hệ thống quan lại, hệ thống thi cử của triều đình Hàn Quốc cũng được chia thành "kỳ thi chuẩn bị" và "kỳ thi chính thức".
Năm 1004, người ta thông báo rằng kỳ thi nghi lễ hay kỳ thi giám sát Dongdang (동당감시), được chia thành ba kỳ thi là kỳ thi đầu tiên, kỳ thi trung tuyển và kỳ thi cuối cùng, được gọi là 삼장연권법, thậm chí còn có thi lại (복시) - vòng thi thứ tư.
*Lưu ý: Thí sinh cần được sàng lọc trước, chỉ sau khi vượt qua kỳ thi kiểm tra nghi thức (예부시) mới có thể được tham dự kỳ thi Gukjagam (국자감)
Và vào năm 1031 (năm đầu tiên trị vì Goryeo của vua Deokjong), ngài thông báo rằng trước kỳ thi Khoa nghi lễ chính thức, mọi người phải tham gia kỳ thi dự bị "kỳ thi Gukjagam (국자감시)", còn được gọi là kỳ thi Sungkyun (성균시) hay kỳ thi Namseong (남성시). Dù là những ứng cử viên bình thường hay là nhân tài xuất sắc được tuyển chọn, chỉ cần họ thi đậu kỳ thi địa phương là có thể tham gia kỳ thi chính thức và được phong tước Jinsa (진사), được hưởng sự đối xử đặc biệt.
Học gì để thi vào triều đình? Có bao nhiêu người tham gia?
Trong hệ thống của hầu hết các kỳ thi, có các kỳ thi về thơ, văn, ca, chính sách, pháp, y, địa, v...v... nên các sĩ tử sẽ cố gắng ôn luyện các kiến thức này. Các kỳ thi tuyển sinh để trở thành quý tộc trước mặt hoàng đế được tổ chức khoảng 2 năm một lần. Vì vậy, có hơn 6,700 người từ khắp mọi miền của Hàn Quốc đã tham gia với hy vọng được nhận vào triều đình.
Những thay đổi trong kỳ thi của hoàng gia Hàn Quốc
Thường dân có thể đổi đời thông qua kỳ thi của triều đình không?
Dù rằng “ai cũng có thể đi thi” nhưng “không phải ai cũng có cơ hội tiến quan vào triều đình” vì kỳ thi đòi hỏi những kiến thức vượt trội. Nó cũng đòi hỏi một hệ thống tư duy cởi mở và cầu tiến. Do đó, những người từ các gia đình nghèo hầu như không thể vào được. Bởi vì người nghèo không được ở trong một môi trường giáo dục tốt và không có đủ thức ăn cho cuộc sống chứ chưa nói đến việc học để đi thi. Vì họ vừa phải làm việc để nuôi sống bản thân và sau đó dành thời gian để ăn, ngủ, vậy là không có thời gian nào để học nữa.
Do không có nhiều hạn chế về quy định đầu vào nên tất cả mọi người đều có thể tham gia kỳ thi. Nhưng chỉ con cháu của tầng lớp trung lưu và một số ngành nghề nhất định mới có thể tham gia vào các kỳ thi sau này, điều này cũng chính là âm mưu giữa các quý tộc và quan lại triều đình.
Có những loại kỳ thi nào?
Khi nói đến kỳ thi tuyển sinh để trở thành quý tộc trước mặt hoàng đế, mọi người sẽ chỉ nghĩ về kỳ thi văn học tự do và chính trị đúng không? Nhưng trên thực tế, cũng có những kỳ thi trong lĩnh vực võ thuật sẽ sàng lọc những thanh niên có thân hình và võ công xuất sắc vào làm lính.
Xếp hạng kết quả kỳ thi
Đối với những người đã vượt qua cả ba kỳ thi ở cấp độ cao nhất, họ được gọi là Gabgwa 갑과. Theo kết quả kiểm tra xếp hạng điểm số và thứ hạng của các ứng cử viên có thể được chia thành cấp độ 1 (갑과 Gabgwa), 2 (을과 Eulgwa), 3 (병과 Byeonggwa) và Jinsa (진사). Từ cấp độ Jinsa (진사) trở lên, họ sẽ chính thức trở thành sinh viên của hoàng gia.
Và những sinh viên đã hoàn thành kỳ thi các năm trước sẽ cùng nhau tham gia vào Hội đồng niên (동년회) và thành lập Yongduhoe (용두회) để chỉ dạy người mới. Trên thực tế, nó cũng tương tự như hội sinh viên hiện nay.
Bạn thấy thế nào với hệ thống thi tuyển để trở thành quý tộc của Hàn Quốc trong quá khứ? Nó rất phức tạp đúng không? Và nhờ những kỳ thi cao quý trong quá khứ đã xuất hiện từ rất lâu nên người Hàn Quốc ngày nay vẫn luôn học tập chăm chỉ để chuẩn bị cho kỳ thi đại học.
Hy vọng bài viết này đã mang đến thông tin hữu ích cho bạn. Nếu có bất kì câu hỏi gì, hãy để lại bình luận hoặc liên hệ với Creatrip qua email help@creatrip.com. Hẹn gặp lại các bạn tại các bài viết sau! Theo dõi Creatrip để nhận được những thông tin mới nhất nhé!
